آنچه درباره سالمندان باید بدانیم
1- مفهوم پیری و روانشناسی سالمندان
روان‌شناسان، معمولا دوره پیری را به عنوان دوره انحطاط در نظر می‌گیرند. افراد در دوره پیری با مجموعه‌ای از ناتوانایی‌های جسمی و محرومیت‌های اجتماعی روبه‌رو می‌شوند، كه باید با آنها كنار بیایند. در این دوره، نیرومندی و سلامت جسمانی آنها كاهش می‌یابد و همراه با بازنشسته شدن از شغل خود تا حد زیادی درآمدشان را از دست می‌دهند و به مرور زمان، رابطه‌شان با همسر، خویشاوندان و دوستان كم می‌شود. همراه با این آسیب‌ها آنها دچار افت جایگاه اجتماعی نیز می‌شوند كه ملازم پیری است و همان‌گونه كه در آمریكا مطرح است، احساس منفعلی از “بی‌مصرف” بودن می‌كنند.
2- مشکلات سالمندی
بر اثر تحلیل رفتن قوای جسمانی و ذهنی سالخوردگان، تنوع و کثرت مشکلات سالمندی امری کاملا طبیعی به نظر می رسد. از این رو شاید هیچ دوره ای از زندگی مانند سالخوردگی پر مساله و نگران کننده نباشد . به همین دلیل سالخوردگان برای سالم زیستن به سازگاری فراوانی نیاز دارند
حال به برخی از مشکلات سالمندی اشاره می کنیم تا شاید راهنمایی باشد برای کسانی که با افراد مسن زندگی می کنند یا سرو کار دارند:
3- چگونه یک دوران سالمندی بهتر داشته باشیم
همه ی ما در قبال سالمندان در خانواده و جامعه مان مسئولیم. باید به آن ها رسیدگی کنیم ، توجه داشته باشیم و.. ولی خود آن ها نیز بهتر است تلاش کنند تا از این دوران عمرشان کمال استفاده را داشته باشند. اگر هنوز پدر بزرگ و مادر بزرگاتون اهل دنیای مجازی نشدند ، می تونید این مقاله رو براشون پرینت بگیرید و از اونها بخواین تا اون رو بخونن و بهش عمل کنن.
4- اهمیت تحرک سالمندان
سالمندی پدیده ای است الهی ، همگانی و طبیعی که شامل تمام موجودات جاندار و بی جان می شود.
تحرک سالمندان از آنجا اهمیت پیدا می کند که بی حرکتی منجر به عوارض زیادی در آنها می گردد و سلامتی آنها را تهدید می کند که به این صورت تعریف می شود:
مجموعه علائم فیزیکی ، متابولیسمی و روحی که به دلیل عدم تحرک سالمندان بوجود می آید و موجب اختلال در تعادل سالمندان می شود.
عللی که باعث سندرم بی حرکتی می شود از این قرار است: بیماری های مزمن که شخص را زمین گیر می کنند ( بیماری های مزمن استخوانی ، مفصلی و عضلانی ) این بیماری ها از طریق درد یا ضعف باعث تقلیل حرکات و یا عدم تحرک سالمندان به طور کامل می شوند.
5- توصيه هايي براي حفظ سلامت روان سالمندان
استرس تاثيرات مختلفي بر كاركردهاي جسمي ،افزايش فشار خون كاركرد سيستم عصبي ، تفكر ،خلق ، تمركز و حافظه دارد. مواد شيميايي كه بدن در هنگام استرس توليد مي كند باعث اثرات منفي در مغز مي شود در نتيجه تمركز ،يادگيري و عملكرد حافظه را در سنين بالا دچار اشكال مي كند ..براي مقابله با استرس و حفظ سلامت روان سالمندي ابتدا بايستي منابع ايجاد كننده آن را پيدا كرد .
6- آشنایی با مراقبت های دوران سالمندی
سالمندی یکی از دوره های حساس زندگی ماست که اغلب با ناتوانی، کاهش توانایی های جسمی، بروز بیماری های متعدد و مسائلی از این قبیل همراه است. باید دانست که سالمندی پدیده ای زیستی و طبیعی از رشد انسانی است و به صورت عمومی و بسیار تدریجی تمام موجودات را دربر می گیرد بنابراین لازم است با آن به صورت منطقی و عقلانی برخورد شود. متاسفانه در بسیاری از جوامع سالمندی را مترادف با بیماری تلقی می کنند در حالی که چنین نیست.
7- خطر زمین خوردن سالمندان
آمارها نشان می‌دهند زمین خوردگی سالمندان در تمام نقاط دنیا، كم‌كم دارد دردسرساز می‌شود. متخصصان اعتقاد دارند گرچه این روزها با كنترل بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی، متوسط طول عمر در میان سالمندان افزایش چشمگیری پیدا كرده، ولی سقوط و زمین خوردگی سالمندان بلای تازه‌ای است كه جان آنها را تهدید می‌كند.
آمار زمین خوردگی سالمندان از سال ۱۹۹۰ میلادی به این طرف به شكل بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. دكتر جنیفر استیونس كه یك اپیدمیولوژیست امریكایی است و به تحقیق و مطالعه درباره كنترل بیماری‌ها و پیشگیری از آنها می‌پردازد، معتقد است، این روزها دیگر مردم از بیماری‌های قلبی یا سرطان نمی‌میرند بلكه زمین خوردگی سالمندان بسادگی می‌تواند سبب از دنیا رفتن آنها شود. در حال حاضر، زمین خوردگی چهاردهمین علت مرگ سالمندان سراسر دنیا ست.
8- پیشگیری از زخم بستر
زخم بستر یا زخم فشاری، زخمي است كه در اثر فشار ، سايش و شكاف يا خراشيدگي پوستي و يا مجموعه اي از اين عوامل و تخريب پوست و لايه هاي زير آن ايجاد مي شود . بيشتر زماني رخ مي دهد كه بافت سخت استخواني كه بوسيله لايه نازك و كم چربي پوشيده شده در تماس با سطح سفت نظير تختخواب ، چرخ دستي ، صندلي ، ويلچر و .. قرار گيرد.
9- تنهایی سالمندان
پژوهشي در مورد ميزان و انواع سوءرفتار خانگي با سالمندان مراجعه‌كننده به پارك‌هاي شهر تهران با پرسش از 400 نفر از سالمندان زن و مرد 60 ساله نشان داد 88 درصد از نمونه‌هاي پژوهش تجربه حداقل يك نوع از سوءرفتار و 25 درصد از نمونه‌ها تجربه همزمان چند نوع سوءرفتار را تحمل كرده‌اند. نتيجه يك پژوهش نشان مي‌دهد 85 درصد از پاسخگويان تجربه سوءرفتار عاطفي، 68 درصد تجربه غفلت، 40 درصد تجربه سوءرفتار مالي و 35 درصد از نمونه‌ها تجربه سوءرفتار جسمي را عنوان نمودند.
10- حرمت سالمندان و بزرگترها
اگر جوانان قدر پیران را نشناسند و به جایگاه آنان حرمت ننهند، هم رشته های عاطفی پیوندهای انسانی از هم گسسته می شود، هم از رأفت و عاطفه و تجربه سالخوردگان محروم می شوند، هم نشانه بی توجهی خود به ارزشها را امضا کرده اند.
حضرت علی(ع) در یکی از سخنان خویش، ضمن انتقاد از اوضاع زمانه و ناهنجاریهای رفتاری مردم، از جمله بر این دو مسأله تأکید می فرماید: 1ـ بی احترامی کوچکترها نسبت به بزرگترها 2ـ رسیدگی نکردن توانگران به نیازمندان:
«انّکم فی زمانٍ … لا یُعَظِّمُ صغیرُهم کبیرَهُمْ و لا یَعُولُ غَنیُّهُم فقیرَهم».(6)
شما در زمانه ای به سر می برید که کوچک به بزرگ تعظیم و تکریم نمی کند و ثروتمند، به فقیر رسیدگی نمی کند.
11- ورزش سالمندان
بايد دانست كه ورزش براي اكثر سالمندان 65 ساله بدون خطر است. حتي در كساني كه از بيماري قلبي، فشارخون، بيماري قند، درد مفاصل و بيماري افزايش فشارخون رنج مي‌برند و اكثر اين بيماران سالمند مي‌توانند بدون اينكه خطري برايشان داشته باشد ورزش كنند و حتي ورزش در بهبودي بسياري از اين بيماري‌ها مؤثر است.
اما اگر شما مطمئن نيستيد كه ورزش برايتان مفيد و بدون خطراست و يا ورزش نمي‌كنيد چون مي‌ترسيد كه برايتان بد باشد، حتماً با پزشك خود مشورت كنيد.
12- تغذيه سالمندان
يكي از مسائل مهم سالمندان، مسائل پزشكي و بهداشتي از جمله وضعيت تغذيه آنهاست. با افزايش سن، نياز آنها به انرژي كاهش يافته و تمايل به مصرف غذا كمتر مي‌شود. در اين حال اگر انتخاب غذا درست صورت نگيرد، ميزان دريافت مواد مغذي ضروري در آنها پايين‌تر از حد مطلوب خواهد بود. در اين بحث به بررسي بعضي از مشكلات تغذيه سالمندان و نيز نيازهاي تغذيه آنها خواهيم پرداخت.
13- طب سالمندان
با توجه به رشد روز افزون جمعيت سالمندان در دنيا و ضرورت پرداختن به سلامت اين نسل كه بيش از سايرين در مواجهه با انواع بيماري ها قرار دارند ،نياز به افزايش تعداد متخصصين رشته طب سالمندان و پرداخت كمي و كيفي به آن احساس مي شود .
13- حرکات ورزشی مفید و مناسب برای سالمندان
داشتن فعالیت بدنی مناسب برای افراد مسن بسیار مهم است، زیرا باعث می شود که آنها دارای تحرک باشند و سالم زندگی کنند. این حرکات ورزشی را حداقل دو بار در هفته انجام دهید. لباس مناسبی بپوشید و در کنار خود بطری آب بگذارید تا آب بدنتان کم نشود.
